LANZAMENTO DE "LISA PATHFINDER"

     A madrugada do 3 de Novembro de 2015 despegou en Kourou (Guayana Francesa) un cohete que portaba ao satélite "LISA Pathfinder". Este satélite, construído pola Agencia Espacial Europea (ESA) permitirá captar as ondas gravitacionais preditas hace máis de 100 años pola teoría da relatividade de Einstein. Este satélite, que costou máis de 400 millóns de Euros, viaxa ata un punto situado a 1,5 millóns de km da Terra, onde a gravidade do Sol e a da Terra se neutralizan. 

     A súa misión consitste en probar un sistema co que observar as ondas gravitacionais. Estas sacudidas no espazo-tempo orixínanse en fenómenos moi poderosos, coma dous buratos negros xirando un en trono ao outro. Sen embargo, estas ondulacións vanse atenuando coa distancia, coma unha onda no auga.  Actualmente existen experimentos en EEUU que intentan captar estas ondas, aínda que serían moi débilas, e a ESA asegura que os resultados serían os mesmos.

    O obxetivo final é colocar tres sensores dentro de tres sondas que poderían captar ondulacións diminutas, menores que o diámetro dun átomo. Aínda así, este proxecto é a longo prazo, xa que se esperan resultados para 2034.

    No proyecto, participaron varios españois. Cesar García Marirrodriga, director de proxecto da misión, Beatriz Romero, responsable do proxecto para Arianspace, empresa de transporte espacial que construiu o cohete, e Maria Luisa Poncela, secretaria xeral de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación. Os tres coinciden na larga duración e na gran complexidade da misión. Beatriz Romero expuso que este era un traballo que deixarían para as seguintes xeracións, e Cesar García comparou esta misión cunha catedral, declarando que este proxecto era maior a calquera individuo, polo que se debe traballar en común.

   En definitiva, tardarase en verse os resltados deste proxecto, pero unha vez chegen poderemos reslvr moitas cuestións ata agora inresolubles.

TEORÍA DA RELATIVIDADE DE EINSTEIN

    Onte, 25 de Novembre 2015, cumplíronse 100 anos da postulación da teoría xeral da relatividade por Albert Einstein ante a Academia Prusiana de Ciencias de Berlín. Esta teoría era un complemento á teoría especial da relatividade presentada 10 anos atrás. Esta teoría defendía que o movemento modifica a percepción do espazo-tempo, pese a que a velocidade da luz e as leis físicas son independientes da velocidade do observador.

   No tocante á primeira, entre as súas prediccións se encontran:

         -Desviación gravitacional da luz en presencia de corpos moi masivos, como o Sol, é dicir, a luz cúrvase ao pasar cerca dunha masa moi elevada que ten como consecuencia un elevado campo gravitatorio.

         -Dilatación gracitacional do tempo. Os relojes situados nunha zona dunha gravidade moi elevada marcan o tempo mais lentamente. Isto ocorre por exemplo, coa supercifie da Terra e unha nave espacial nunha órbita. Na órbita o tempo vai máis despacio.

         -Dilatación gravitacional de desfases temporales. Diferentes sinais atravesando un campo gravitatorio intenso necesitan maior tempo para atravesar dito campo.

         -Decaimento orbital da enisión da radiación gravitacional

         -Un obxecto en plena rotación arrastrará consigo ao espazo-tempo

         -Os obxectos que gravitan en torno a eles mesmos responderán de igual maneira que unha partícula pequena de proba.

                

DESCUBRIMENTO DUN PLANETA EN FORMACIÓN

Fai 25 anos, aínda non se coñecía ningún exoplaneta, é dicir, ningún planeta fora do sistema solar. sen embargo, hoxe en día son case 2000 os coñecidos. Algúns son parecidos á Terra, outros non, pero o que teñen en común é que son todos adultos. Sen embargo, descubriuse fai pouco un planeta en formción nunha estrela xoven na constelación de Tauros, de tan só 2 millóns de anos.

No disco planetario que rodea a esfera hay un espacio vacío, e dentro del, o que parecen ser tres planetas. Respecto ao planeta B, o segundo, os astrónomos descubriron a exiastencia de hidróxeno a 9.700º C. Esto, unido á non existencia de escombros na súa órbita, é motivo para crer que o planeta esta tragando material para o seu proceso de formación. É o primeiro que se poderá estudar desde a Terra.


Os astrónomos, dotados de telescopios con ópticas adaptativas para corrixir a turbulencia da atmósfera, e así captar detalles máis complexos, levan estudando esta estrela dende 2009. Aseguran que o uso destes telescopios facilitará o descubrimento de moitos novos planetas en formación,e como consecuencia, explicar como un grupo de partículas e gas pode convertirse, miles de millóns de anos despois, en sistemas planetarios como o noso.

CIENCIA EN ESPAÑA. DETECCIÓN DE TUMORES CEREBRALES

Cunha simple punción lumbar para extraer líquido cefaloraquídeo, que baña ao encéfalo e á medula espinal, poderase diagnosticar tumores cerebrales. Este líquido garda toda a información xenética das neoplasias cerebrales, incluíndo datos mas precisos que os obtidos por extraccións de trozos de tumor por unha perforación cerebral. Un equipo de investigadores do Vall d'Hebron Instituto de Oncología (VHIO) demostrou que o análise de este líquido permitirá diagnosticar cancer cerebral, caracterizalo e tratalo con precisión.

Este descubrimento fíxose a raíz de descubrir que a diferenza doutros cánceres, o cerebral non deixa ningunha marca no plasma sanguíneo. Esta técnica, en pleno desenrolo, consiste en facer unha extracción de sangue para descubrir o ADN tumoral que circula polo torrente sanguíneo. Entón, probaron a facelo cun líquido máis próximo ao cerebro, o líquido cefalorraquídeo, e os resultados foron positivos. Este descubrimento, foi publicado na prestixiosa revista "Nature"

Os investigadores aseguran que esta nova t,ecnica relegaría a un segundo plano ás técnicas actuais, cunha gran reducción do pelibro para o paciente (polas perforacións craneais). El objetivo, es mejorar el pronóstico de los tumores cerebrales, y para ello, ya se está estudiando implantarlo en el Hospital Vall d´Hebron de Barcelona, donde aseguran que muy pronto estará instaurado en todos los centros.

Cometa 2015 TB145

    O 10 de Outubro deste ano, a Nasa descubriu un satélite que pasará moi preto da Terra, a aproximadamente a distancia da Lúa á Terra. É o cometa que pasará máis próximo á Terra dende que o fixera o cmeta 1999 AN10 en 2007. Este asteroide ten un tamaño de case medio kilómetro, e se chegase a impactar na Terra, acabaía con toda a vida coñecida. O máis sorprendente é que foi detectado 21 días antes de que pasase xunto á Terra. Isto dá unha idea do fráxiles que somos, e do expostos que podemos estar.

                               

    O cometa é considerado un cometa extinto, xa que tras varios pasos arredor do sol, a maior parte do seu xeo co que se forma a cola do cometa está evaporado. O cometa ten un plano moi inclinado, o que tamén refuta esta teoría. 

    Curiosamente, este cometa pasou preto da Terra o 31 de novembro, día de "Halloween", polo que os medios puxéronlle nomes como "Gran Calabaza" ou "asteroide Halloween".

MAYAS. Astronomía #2

     De todos os escritos mayas, hoxe en día só se conservan 3 aceptados unánimemente por todos os estudiosos da cultura maya. Estes escritos, denominados códices, son: O códice de Dresde, o códice de Madrid e o códice de Paris. Ademáis, existe outro escrito, o códice de Golier, pero a súa autenticidade non é defendida por todos os mayistas. 

   O códice de Dresde é o máis importante. É un calendario que mostra os deuses que influen en cada día. Tamén se explican detalles do calendario e do sistema numérico maya. Dalgunha maneira conseguiu chegar a Europa, e foi vendido á librería real da corte de Saxonia en Dresde. Nas páxinas dende a 46 ata a 50 esta escrito o calendario referente a Venus, o que demostra que esta cultura tiña un calenario moi complexo asociado a ideas ceremoniais. En cada unha de estas páxinas atopanse catro columnas con trinta dos signos utilizados no calendario de 260 días, o "Tzolkin". Cada día indica o día no Tzolkin onde cada un dos cinco períodos de Venus  ten unha posición determinada, que complementan oito anos de 365 días. 

    O códice de Madrid fala de horóscopos e sobre diferentes prediccións astrolóxicas. ten 112 páxinas e é obra de oito autores diferentes. estas paxinas sepáranse en dúas partes. O códice Troano e o códice Cortesano.

    O códice de París, pertencente á Biblioteca Nacional de Francia non está exposto ao público, aínda que existen copias para o seu estudo. O documento está formado por 11 páxinas, de duas das cuales perdéronse completamente os detalles. As demais presérvanse razonáblemente ben na parte central, aínda que polas esquinas os detalles foron borrados.

    O códice de Grolier foi descuberto recentemente, en 1971. ë un fragmento moi mal conservado de 11 páxinas, aínda que se determinou que debía pertenecer a un libro dunhas 20 páxinas. A pesar de que, tras facer probas, o documento esta datado en 1230, cunha error de paralelaxe duns 130 anos, existe unha gran controversia acerca da súa autenticidade.

MAYAS. Astronomia #1

    A astronomía maya foi seguramente a máis avanzada do seu tempo.Nesta cultura, a observación dos astros era vital para o desenrolo da vida material e espiritual. Existen certas características que a fan única respecto das astronomías desenroladas por outras trubus mesoamericanas. A máis representativa é o uso do calendario de "Conta Larga", mediante o cal se puideron facer prediccións de mais largo plazo. Este calendario acaba o famoso 21 de dicembro de 2012.

    Os Mayas fixeron cálculos exactos dos períodos orbitais sinódicos (Tempo que tarda un astro xirando arredor do Sol de aparecer no mesmo lugar respecto á Terra) de Mercurio, Venus, Marte Xúpiter e Saturno. Por exemplo, calcularon o período sinódico de Venus en 584 días, e o recoñecido actualmente é de 583,92 días, case demasiado exacto.

    A Vía Láctea era a parte central da súa Cosmología e a chamaban Wakah Chan,  e a relacionaban con Xibalbá, o inframundo maya. Incluso era chamada Xibalbá be o camiño a o inframundo. Tiñan un Zodiaco, basado na Eclíptica, o paso del Sol a través das constelación fixas. 

    Os coñecementos astronómicos eran propios dos sacerdotes, e o pobo respetábaos e facía a súa vida normal respecto aos pronósticos destes sacerdotes. Eran considerados próximos ás deidades xa que facían prediccións case exactas de eclipses ou do curso do planeta Venus, importante á hora de iniciar un conflicto bélico por exemplo. Cando os mayas foron conquistados e exclavizados, moitas destas prácticas comezaron a facerse de forma clandestina, e incluso algúns deles siguen vixentes hoxe en día. 

    Actualmente, de todos os documentos escritos polos mayas, despois da persecución e da queima dos mesmos, consérvanse 4 principais documentos ou códices. O códice de Dresde, o de Madrid, o de París e o de Gowlier.

    En conclusión, os mayas foron recoñecidos polas súas avanzadas matemáticas e astronomía, pola súa cultura e os seus escritos, cheos de simbolismos, representacións fanáticas e medo a que se lles acabase o tempo.

CIENCIA EN ESPAÑA. UN MATERIAL AUTORREPARABLE

Investigadores do Laboratorio de Adhesión e Adhesivos da Universidade de Alicante desenrolou un material polimérico, é dicir, unha resina, que é capaz de autorrepararse. O coautor do invento, José Miguel Martín, cree que é un material enormemente versátil e que podería ser usado en numerosos ámbitos, tales como a industria médica, da automoción, textil o incluso na aeroespacial pola súa capacidade autorexeneradora. Este material, tras romperse, pode ser reparado sen necesidade de usar cola ou de calquera outro estímulo externo, como a aplicación de calor, en tan só en 10 o 15 segundos. Esto prodúcese porque o proceso de reparación é un proceso físico, non químico.

    Ademáis, podese reparar tanto dentro como fora dun fluido, característica que según J. M. Martín non se a en ningún outro material. tamén é capaz de estirarse ata 1000 veces sen romperse e ademáis, ten memoria de forma, isto é, que volve á súa forma orixinal tras ser deformado por calquera forza. Martín admite que o descubrimento deste material foi accidental, pero que é o único material con todas estas capacidades xuntas. Anteriormente en EEUU habíanse desenrolado outros materiais con algunhas destas características, pero nunca con todas. Ademáis, o feito de que poda rexenerarse dentro dun fluído é algo inédito.

Dende logo, esta é unha gran innovación, que pode ter unha gran variedade de usos e ademáis, é de orixe Español, pese os constantes recortes en I+D.

TEOREMA DE PITÁGORAS

    Pese a levar este nome, existen probas que nos fan pensar que dito teorema puido ser desarrollado moito antes de que Pitágoras nacese. A pirámide de Kefrén, construida no s.XXVI a.C. foi a primeira gran piramide construida co chamado "triángulo sagrado egipcio", cunhas propocions 3-4-5. Dividían un anaco de corda en 12 partes iguais separadas por nos. Logo formaban un lado con 3 partes iguais, outro con 4 e outro con 5. O ángulo situado enfronte do lado maior sempre era de 90º.Foi utilizado para construír triángulos rectos, moi útiles á hora de realizar a súas construccións arquitectónicas.

    No s.XIX foi descifrada unha tablilla babilónica chamada Plimpton 322. Nela aparecen varias ternas pitagóricas, é dicir, conxuntos de tres números que forman un triángulo rectángulo: (3-4-5), (5,12,13), (6,8,10), (7,24,25), (12,16,20)...

    Ademais, existe certa controversia acerca de se Pitágoras foi o primeiro en demostrar este teorema. Na obra Chu Pei, de orixe chinés, existe unha demostración que pode ser anterior a Pitágoras, aínda que é moi porbable que este non a coñecese:

                                                 

    En definitiva, o descubrimento do teorema de Pitágoras atribúese ao propio Pitágoras, de ahí o seu nome obviamente, pero tamén ha de sabers que outras civilizacions anteriormente xa o coñecían e utilizaban.